Brandveiligheid

De begrippen worden vaak door elkaar gebruikt. Noodevacuatieverlichting valt uiteen in vluchtrouteverlichting, vluchtrouteaanduiding, anti-paniekverlichting en verlichting van werkplekken met een verhoogde risico. Ieder van die onderdelen moet voldoen aan specifieke eisen.

a) vluchtrouteaanduiding;

De vluchtrouteaanduiding is bedoeld om personen aanwezig in een gebouw duidelijkheid te geven over het verloop van vluchtroutes. Personen die niet of minder bekend zijn in het gebouw moet ook wanneer ze niet kunnen oriënteren, door rook of duisternis, voldoende snel het aansluitend terrein kunnen bereiken. Een duidelijk zichtbare en herkenbare vluchtrouteaanduiding is van levensbelang om een gebouw te ontvluchten tijdens een calamiteit. De vluchtrouteaanduiding moet zijn aangebracht op een duidelijke waarneembare plaats, dus niet achter een deur, gordijn of bij een hoge ruimte direct onder het plafond.

In alle ruimte waardoor een verkeersroute voert (veelal de gangen e.d.) en in ruimte die bestemd is voor meer dan 50 personen, moet vluchtrouteaanduiding aanwezig zijn. In ruimte voor minder dan 50 personen is dus geen aanduiding nodig tenzij door die ruimte een verkeersroute voert.

Een vluchtrouteaanduiding is bijvoorbeeld niet noodzakelijk in een afgesloten kantoortje, maar wel in de gang of kantoortuin waardoor vanuit dat kantoortje naar een veilige plek wordt gevlucht.

Als vluchtrouteaanduiding is vereist, moet de vluchtroutearmaturen binnen 15 seconden na stroomuitval, gedurende ten minste 60 minuten aan de zichtbaarheidseisen van de NEN-EN 1838 voldoen.

De verplichte vluchtrouteaanduidingen dient goed te worden onderhouden en regelmatig te worden gecontroleerd door een deskundig bedrijf. Deze zorgplicht vloeit voort uit artikel 1.16 van het Bouwbesluit.

b) noodverlichting;

Een opmerkelijke verschil bij noodverlichting ten opzichte van vluchtrouteaanduiding – Noodzakelijk bij een verblijfsruimte voor meer dan 75 personen. Meer informatie over vluchtrouteaanduiding en noodverlichting.

De toezichthouders van afdeling Vergunning, Toezicht & Handhaving (VTH) is uitsluitend verantwoordelijk voor controle op de naleving van regels uit ondermeer het Bouwbesluit, Wet Algemene Bepalingen Omgevingsrecht (WABO) en de voorwaarden uit de omgevingsvergunning voor het brandveilig gebruik of gebruiksmelding.

De gemeente Almere streeft naar een situatie waarin particulieren, gebouweigenaren en gebruikers hun eigen verantwoordelijkheid nemen.

Net als de rijksoverheid onderschrijven we dat de verantwoordelijkheid voor de brandveiligheid in de eerste plaats ligt bij de gebouw- of woningeigenaren en gebruikers hiervan.

Bij de gemeente Almere is het geven van voorlichting over brandveiligheid beperkt tot de kwetsbare groepen (zorginstellingen, verpleeghuizen, seniorenflats). Helaas is onze personele capaciteit op het gebied van brandveiligheid beperkt tot een paar voorlichtingsbijeenkomsten per jaar voor deze kwetsbare verminderd zelfredzame mensen.

Voor brandveiligheidsadvies of een (preventief)controle of u woning, appartementencomplex of bedrijf voldoet aan de brandveiligheidseisen dient u een externe brandveiligheids adviesbureau te benaderen.

Wilt u zelf een controle uitvoeren om te kijken hoe brandveilig u appartement of woning zijn: https://www.brandweer.nl/media/7294/brandveilig-wonen-2020-los.pdf https://www.brandweer.nl/media/7926/brandveilige-huurwoning-los.pdf (voor een huurwoning) Wilt u zelf een brandveiligheidscontrole uitvoeren bij uw bedrijf maak dan gebruik van onze brandveiligheids checklist (CHECKLIST (volgt nog))

U moet altijd een gebruiksmelding doen in deze situaties:

• Er verblijven meer dan 50 personen tegelijk in een gebouw (uitzondering woningen en woongebouwen)
• Een woning wordt kamergewijs verhuurd (meer dan 4 wooneenheden)
• Als u een gelijkwaardige oplossing hebt voor de verplichte brandveiligheidseisen uit hoofdstuk 6 en 7 van het Bouwbesluit 2012 Gebruiksmelding moet ten minste 4 weken voor aanvang van het gebruik van het bouwwerk worden gedaan. Deze kan vervolgens meteen via www.olo.nl worden aangevraagd.

U moet altijd een omgevingsvergunning voor brandveilig gebruik aanvragen wanner in een gebouw of ander bouwwerk:

• Bedrijfsmatig of in het kader van verzorging nachtverblijf aan meer dan 10 personen wordt verschaft. Voorbeeld: hotel, verpleeg- of verzorgingstehuis, gevangenis, ziekenhuis, pension
• Dagverblijf wordt verschaft aan meer dan 10 kinderen onder de 12 jaar, bijvoorbeeld in een basisschool of kinderdagverblijf
• Dagverblijf wordt verschaft aan meer dan 10 lichamelijke of verstandelijke gehandicapten personen, bijvoorbeeld voor dagopvang Via omgevingsloket online kan worden nagegaan of een omgevingsvergunning brandveilig gebruik nodig is. Deze kan vervolgens meteen via www.olo.nl worden aangevraagd. Meer informatie. 

Voor nieuwbouw geldt dat op iedere verdieping waar gewoond wordt een rookmelder moet hangen.  Uit onderzoek van de afgelopen jaren blijkt dat rookmelders in woningen het risico op dodelijke slachtoffers vermindert. Minister van Binnenlandse Zaken wil dat deze verplichting ook in de toekomst gaat gelden voor bestaande bouw.   

Hoeveel rookmelders heb ik nodig? 

De beste plek voor je rookmelder is in de hal en op de overloop. De ruimte waar de slaapkamers op uit komen. Dit is meestal de vluchtroute als er brand uitbreekt. Belangrijk is dat je de melders als ze in alarm gaan kunt horen. Hang ook melders op in slaapkamers waar dat niet het geval is. Plaats je rookmelder(s) in ieder geval op elke verdieping, tegen het plafond, minimaal 50cm van een muur, een hoek of bij ventilatie uit de buurt vandaan. 

Mijn rookmelder gaat elke keer af. Hoe komt dat? 

Dat kan door verschillende dingen komen. De melder kan vuil zijn, de batterij kan leegraken of er komt stoom of tocht in de rookmelder terecht. Als je de rookmelde niet vertrouwt, koop dan een nieuwe of neem contact op met de leverancier.  

Soorten rookmelders 

Rookmelders zijn verkrijgbaar in verschillende soorten en prijsklassen Kies altijd voor een goedgekeurde rookmelder. 

Let bij aanschaf op of de rookmelder werkt op batterijen die jaarlijks vervangen moeten worden of dat er een batterij inde melder zit die vijf of tien jaar meegaat. Wil jij meerdere melders in huis ophangen, zorg er dan voor dat de melders aan elkaar gekoppeld kunnen worden. Dit kan gewoon draadloos.  Als één melder in huis afgaat door rook, dan gaat het signaal af bij alle melders die gekoppeld zijn. Je wordt dus eerder gewaarschuwd.  

Wil jij meer informatie over de verschillende type rookmelders, onderhoud en het testen hiervan ga naar: https://www.brandweer.nl/brandveiligheid/rookmelder 

Waar hang ik mijn Koolmonoxidemelder op? 

Koolmonoxidemelders hang je aan het plafond in de ruimte waar de cv-ketel of geiser is. Als je de melder niet kan horen, kun je beter ook melders in de woonkamer of slaapkamer hangen. Hang de melder in de woonkamer op ademhoogte, in de slaapkamer ter hoogte van het hoofdkussen. Hier hang je de melder op ademhoogte. Han de melder niet in de buurt van ventilatieroosters.   

Meer informatie over koolmonoxidemelders ga naar: https://www.brandweer.nl/brandveiligheid/koolmonoxide 

Herken jij de signalen van een koolmonoxidevergiftiging? DOE DE TEST 

De beste plek voor je rookmelder is in de hal en op de overloop. De ruimte waar de slaapkamers op uit komen. Dit is meestal de vluchtroute als er brand uitbreekt. Belangrijk is dat je de melders als ze in alarm gaan kunt horen. Hang ook melders op in slaapkamers waar dat niet het geval is. Plaats je rookmelder(s) in ieder geval op elke verdieping, tegen het plafond, minimaal 50cm van een muur, een hoek of bij ventilatie uit de buurt vandaan.

Dat kan door verschillende dingen komen. De melder kan vuil zijn, de batterij kan leegraken of er komt stoom of tocht in de rookmelder terecht. Als je de rookmelde niet vertrouwt, koop dan een nieuwe of neem contact op met de leverancie

Een beginnende brand in uw bedrijf kunt u zelf blussen. Daarvoor maakt u gebruik van een brandslanghaspel of een draagbaar blustoestel. Deze blusmiddelen zijn veiligheidsproducten waarvan u hoopt dat u ze nooit nodig zult hebben. Maar in voorkomende geval moeten ze het zeker doen. Om die reden is preventief en regelmatig onderhoud aan u blusmiddelen van groot belang.

Tijdens het onderhoud worden diverse essentiële zaken nagelopen en zo nodig gerepareerd of vervangen. Onderhoud dient uitgevoerd te worden volgens de onderhoudsinstructies van de fabrikant en volgens de Nederlandse normen die hiervoor zijn opgesteld.

Onderhoud dient uitgevoerd te worden door een gecertificeerd onderhoudsbedrijf dat beschikt over aantoonbaar deskundige en opgeleide medewerkers.

De wetgeving (artikel 6.31 lid 4 Bouwbesluit) schrijft voor dat ten minsten eenmaal per twee jaar onderhoud aan draagbare en verrijdbare blustoestellen moet worden uitgevoerd. U heeft een eigen keuze om onderhoud vaker te laten uitvoeren dan eenmaal per twee jaar.

De wetgeving (artikel 1.16 Bouwbesluit) geeft voor brandslanghaspels geen termijn maar een prestatie-eis. Een brandslanghaspel en de daarbij behorende pompinstallatie moeten op een adequate wijze worden gecontroleerd en onderhouden. Uw verzekeraar kan ook eisen stellen aan de frequentie van het onderhoud. Meer informatie over onderhoud blusmiddelen.

Bij brand moet alle personen veilig en snel kunnen vluchten. In een gebouw is een vluchtroute een veilige route om tijdens een brand of calamiteit een veilige plaats (bijvoorbeeld aansluitend terrein) te bereiken. Een veilige vluchtweg is, snel te vinden, direct te herkennen, voorzien van noodverlichting en vrij van obstakels. Ze zijn zo kort mogelijk en voorzien van een duidelijke vluchtrouteaanduiding.

Als mensen onbekend zijn in een gebouw is de voor hen bekende route zoals ze zijn binnengekomen. Dit kan echter leiden tot een opstopping en overbelasting bij deze (entree) vluchtroute, met mogelijk slachtoffers tot gevolg.

In geval van nood moet een vluchtweg voor iedereen logisch te vinden zijn. Is een vluchtroute niet echt duidelijk herkenbaar en zichtbaar, dan zal deze ook niet gebruikt worden als het echt nodig is.

De eisen aan vluchtwegen zijn onder andere afhankelijk van het aantal mensen dat gebruik moet maken van de vluchtweg. Voor het aantal, de plaats en de afmetingen van vluchtwegen en nooduitgangen geeft het Bouwbesluit voorschriften. Voor meer informatie over het aantal, type en plaats van vluchtwegen ga naar: Infoblad Bouwbesluit Rijksoverheid vluchten bij brand

Mogen deuren in vluchtwegen op slot?

Het Bouwbesluit stelt dat bij brand alle personen eenvoudig en zonder sleutels, pasjes en toegangscodes moeten kunnen vluchten.

Deuren die in vluchtroutes liggen, moeten bij brand zonder sleutels, toegangspasjes, codes, etc. te openen zijn. Deze deuren mogen op slot zitten, mits deze bij brand of spanningsuitval ontgrendeld worden. Dergelijke deuren zijn vaak voorzien van een noodontgrendeling (groen kastje met een drukknop) om de deur in geval van een calamiteit direct te ontgrendelen. Een deur in een vluchtroute met een standaard cilinderslot is dus niet toegestaan.

Een belangrijke regel voor veilig lift gebruik is: Bij Brand Geen Lift!

Deze regel bestaat omdat bij brand de lift stil kan komen te staan doordat de stroom van de lift weg valt. Passagiers raken dan opgesloten in de liftkooi. De passagiers kunnen dan niet meer zelfstandig uit de lift ontsnappen. De brandweer moet, om de passagiers dan te bevrijden naar de machinekamer van de lift die zich heel vaak op de bovenste etage bevindt. Dit brengt ook voor de brandweer extra risico met zich mee. Daarom de regel: bij brand geen lift! Gebruik de trap als er brand is in het gebouw. Dat is de veilige route.

Brandweerlift

Het is zo dat liften niet geconstrueerd zijn voor het gebruik in een gebouw waarin een brand woedt. Een lift is niet bestendig tegen vocht en tegen hoge temperaturen. Daarom is de kreet “bij brand geen lift” in geburgerd in Nederland. Uitzondering vormen de liften die in het Bouwbesluit zijn gedefinieerd als brandweerliften. Zij moeten voldoen aan de EN 81-72 norm, die eisen stelt aan vocht- en temperatuurbestendigheid van deze liften, die ook het gebruik in omgeving met rook mogelijk maakt en die de brandweer een mogelijkheid biedt om te ontsnappen als de lift stilvalt. Zie ook deze link.

Als er op het werk brand uitbreekt of iemand valt, is het belangrijk dat er de juiste eerste hulp wordt geboden. De taak van BHV’ers is om letsel en schade voor medewerkers, bezoekers en klanten zoveel mogelijk te voorkomen en te beperken.

Voornaamste taken van BHV'ers zijn;

• Eerste hulp bij ongevallen verlenen
• Brand beperken en bestrijden
• Ongevallen voorkomen en beperken
• In noodsituaties alle mensen in het gebouw alarmeren en evacueren
• Hulpverleningsorganisaties alarmeren en met hen samenwerken

In de ARBOWET is opgenomen dat elk bedrijf verplicht zijn om maatregelen te treffen op het gebied van interne bedrijfshulpverlening. De Arbeidsomstandighedenwet bevat regelgeving inzake de arbeidsomstandigheden in een bedrijf of inrichting en ziet op de hulpverlening aan werknemers en andere personen die in verband met de arbeid aanwezig zijn.

De bepaling in het Bouwbesluit (artikel 7.11a) ziet op hulpverlening bij brand aan iedereen die zich in een bouwwerk bevindt. Het gaat hierbij om het evacueren van bijvoorbeeld bezoekers van een discotheek of patiënten van een ziekenhuis, in geval van brand. De wetgeving verplicht dat voldoende personen aangewezen moeten zijn om een ontruiming bij brand voldoende snel te laten verlopen. Op welke wijze deze eis wordt ingevuld wordt overgelaten aan de eigenaar of gebruiker van het bouwwerk. Opgemerkt wordt dat dit praktisch kan worden ingevuld, rekening houdend met het daadwerkelijk gebruik van het bouwwerk en de redzaamheid van de personen die daar normaliter aanwezig zijn. Het aantal BHV’ers is niet wettelijk vastgesteld. Bij het bepalen van de manier van bedrijfshulpverlening en het aantal BHV’ers moet rekening gehouden worden met de grootte van het bedrijf en de risico’s die bij het betreffende bedrijf horen. Hoeveel BHV’ers er precies nodig zijn, kunnen bedrijven laten bepalen op basis van de Risico-Inventarisatie en Evaluatie (RI&E).

Als u een BHV’ers aanstelt, moet ervoor gezorgd worden dat zij beschikken over een goede opleiding en uitrusting om hun taken goed uit te voeren. Bedrijven moeten naast het nemen van maatregelen op gebied van bedrijfshulpverlening ook contact onderhouden met de externe hulpverleningsorganisaties (brandweer, politie) wanneer er zich een ongeval voordoet.

Het brandveilig stallen van scootmobielen is de verantwoordelijkheid van de eigenaar van een scootmobiel. De eigenaar of verhuurder van het appartementencomplex, of de zorginstelling, zijn verantwoordelijk voor het bieden van een gebouw waarin scootmobielen veilig kunnen worden gestald.In veel zorginstellingen en appartementencomplexen staan scootmobielen van bewoners in gemeenschappelijke ruimten gestald. Om brandonveilige situaties te voorkomen zijn er regels waar u zich bij het stallen van uw scootmobiel aan dient te houden.

Regels voor brandveilig stallen scootmobielen

Er zijn landelijke regels voor het stallen van scootmobielen. Deze staan in het Bouwbesluit 2012. Het Bouwbesluit 2012 is - inclusief toelichting per artikel - voor iedereen beschikbaar via www.bouwbesluitonline.nl . Diverse overheidsorganisaties geven duidelijke uitleg over scootmobielen in relatie tot het Bouwbesluit. Een voorbeeld hiervan is de brochure “Brandveilig stallen van scootmobielen in woongebouwen” die in 2012 door de Veiligheidsregio Haaglanden is opgesteld.

Wilt u advies over wat in uw situatie mogelijk of toegestaan is? Raadpleeg dan een deskundig brandveiligheidadviseur. Meer informatie kunt u lezen in het document: Standpunt van Brandweer Nederland voor “brandveilig stallen van scootmobielen (volgt)”

Op 11 oktober 2018 is door het college van B en W het voorbereidingsbesluit Woningsplitsing en Kamerbewoning vastgesteld. Daarin staat dat et verboden is om gebouwen die bestemd zijn voor één huishouden te veranderen of te vergroten in twee of meer woningen. Ook mag u in een woning waar al meerdere huishoudens zijn gevestigd niet meer huishoudens toevoegen. Dit geld voor heel Almere. dit besluit is onder meer opgesteld vanwege het stijgende aantal overlastklachten van omwonenden van kamerverhuur panden van gesplitste woningen.

Op 9 oktober 2019 is een nieuwe Ontwerp bestemmingsplan gepubliceerd.

Heeft u een woning in bezit die u zelf of via een derde partij verhuurt voor kamerverhuur en u heeft 5 of meer kamers in die woning?

Dan moet deze woning voldoen aan aanvullende brandveiligheidsvoorschriften. Deze voorschriften komen uit het Bouwbesluit 2012. Vanuit de Rijksoverheid is hiervoor een informatiefolder uitgegeven. Zie ook deze pagina.

Brandveiligheidsvoorschriften voor kamergewijs verhuur:

• U dient in bezit te zijn van een gebruiksmelding. Een melding brandveilig gebruik kan gedaan worden via het Omgevingsloket online.
• Er dient minimaal tussen de uitgangen van de verblijfsruimte (hal en overloop) rookmelders aanwezig te zijn die zijn aangesloten op het lichtnet en voorzien van een accu, indien de stroom uitvalt. In de woonfunctie voor kamergewijze verhuur moeten daarom rookmelders geplaatst zijn tussen de uitgang van de verblijfsruimten en de uitgang van de woning. Bijvoorbeeld de gezamenlijke overloop en de hal. Tevens moet elke verblijfsruimte een of meer rookmelders hebben. Alle wooneenheden moeten dus een of meerdere rookmelders hebben, maar ook de gezamenlijke woonkamer; dat is immers ook een verblijfsruimte.
• In een gezamenlijke keuken en op iedere bouwlaag – in de gezamenlijke gang of op de overloop – moet een draagbaar blustoestel op een zichtbare plaats zijn opgehangen.

Bijvoorbeeld voor een slaapfeestje op school als afsluiting van een schooljaar of een overnachting in een clubhuis na een sportevenement?

Bij gebouwen met een “logiesfunctie” zijn er al veel zwaardere eisen gesteld en zijn er een vergunning voor brandveilig gebruik voor afgegeven.

Voor een “incidenteel nachtverblijf” in een gebouw die niet hiervoor zijn ingericht stelt de huidige regelgeving de nodige eisen.

De Gemeente Almere staat incidenteel overnachten toe, maar er moet wel aan een aantal voorwaarden worden voldaan om de veiligheid te waarborgen, zoals tijdige waarschuwing bij een calamiteit en veilige vluchtwegen.

Bovendien moet u minstens 14 dagen voor u van plan bent om een incidenteel nachtverblijf te organiseren de gemeente hiervan op de hoogte stellen via brandveiligheidVTHverberg dit@almere.nl.

Na de melding neemt een medewerker van team Brandveiligheid met u de plannen door. Mogelijk vindt er ook nog een controle plaats.

Aantal belangrijke voorwaarden:

• Bij voorkeur wordt er alleen geslapen op de begane grond
• Ieder persoon heeft minimaal 2,5m² vrije vloeroppervlakte en slapen niet meer dan 25 personen in hetzelfde ruimte
• Vluchtdeuren zijn tijdens overnachten te openen zonder sleutel
• Vanuit slaapruimte moeten minimaal twee vluchtwegen zijn
• Vluchtroute(s) moet vrij zijn van obstakels
• Slaapruimte is afgesloten met een deur om rook of brand buiten de ruimte te houden
• In de vluchtroute en in de slaapruimte moet een brandmeldinstallatie (zoals rookmelders) aanwezig zijn voor een tijdig waarschuwing
• Alternatief voor het plaatsen van rookmelders: slaapwachten die continu waken. (< 12 jaar min. 2 slaapwachten; 6 – 12 jaar één slaapwacht op 10 slapende personen) Ten minste één op de 2 slaapwachten is een opgeleide BHV’er
• Blusmiddelen moet altijd goed bereikbaar zijn. Zij er geen blusmiddelen, zorg dan voor minimaal 1 handblusser per 100m²
• Tijdens het gebruik van het gebouw is iemand aanwezig die verantwoordelijk is voor de naleving van de voorwaarden Gemeente Almere heeft een handreiking gemaakt waar u meer kan lezen over de regels in Almere voor het “slapen in niet daarvoor bestemde gebouwen”.

Ben jij opzoek naar tips voor het veilig gebruik van elektrische apparatuur, voorkomen van nodeloze meldingen of (brand)veilig klussen? Of ben jij minder mobiel en kwetsbaar als er brand uitbreekt? De brandweer helpt graag en biedt diverse folders aan met informatie en tips om de brandveiligheid te vergroten.

Overzicht brandweer folders:

Brandveilig wonen, Brandveiligheid Samen onze zorg, Scootmobielen, Brandveilige huurwoning, Portiekwoning, Brandveilig op kamers, De gevaren van CO, Brandveilig klussen, Elektrische apparatuur, Wat te doen na brand, Brandveilige horeca, Nodeloze meldingen, Brand bij u in de straat